Acupunctuur aan te raden bij matige tot ernstige depressie
Recent onderzoek toont aan dat acupunctuur en counseling beiden een positief effect hebben op patiënten met een matige tot ernstige depressie.
Wat is depressie?
Een depressie is anders dan je een paar dagen niet ‘lekker’ voelen of normale stemmingswisselingen gedurende de dag. Personen die last hebben van klinische depressie hebben maanden tot jarenlang gevoelens van verdriet, angst, wanhoop en minderwaardigheid. Ze verliezen interesse in activiteiten waar ze vroeger veel plezier aan beleefden en hebben soms ook lichamelijke klachten zoals slaapproblemen.
Antidepressiva worden zeer vaak voorgeschreven om depressie te behandelen, maar werken helaas niet bij meer dan de helft van de patiënten. Tevens willen veel patiënten liever een natuurlijke behandeling krijgen en zo min mogelijk medicijnen slikken.
Depressie: de cijfers
- Meer dan 350 miljoen mensen wereldwijd lijden onder depressie.
- Ongeveer 1 op de 6 mensen zal ooit een depressie meemaken.
- 2% tot 9% van de mensen met een depressie plegen zelfmoord.
- Geschat wordt dat depressie de tweede belangrijkste oorzaak van ziektelast zal zijn in 2020. Ziektelast is de hoeveelheid gezondheidsverlies veroorzaakt door ziekten (jaren verloren door vroegtijdige sterfte & de jaren geleefd met ziekte)
Opzet onderzoek
De doelstelling van het onderzoek was om acupunctuurbehandelingen te vergelijken met reguliere zorg en counseling te vergelijken met reguliere zorg bij patiënten die blijvend last hebben van depressie ondanks reguliere zorg.
Aan dit onderzoek namen 755 patiënten met een matige tot ernstige depressie deel.
De patiënten werden willekeurig in één van drie onderzoeksgroepen verdeeld:
- behandeling met acupunctuur (302 patiënten)
- counseling (302 patiënten)
- reguliere zorg (151 patiënten)
Patiënten in groep 1 ontvingen gemiddeld 10 acupunctuurbehandelingen; patiënten in groep 2 gemiddeld 9 counseling sessies.
Reguliere zorg, inclusief antidepressiva waren beschikbaar indien nodig.
Het belangrijkste meetcriterium voor dit onderzoek was de Patient Health Questionnaire (PHQ-9) score.
Patient Health Questionnaire (PHQ-9)
De Patient Health Questionnaire (PHQ-9) is een vragenlijst voor het screenen, diagnosticeren, monitoren en meeten van de mate van depressie.
PATIËNTEN GEZONDHEIDSVRAGENLIJST-9 (PHQ-9)
| Hoe vaak hebt u in de afgelopen 2 weken last gehad van één of meer van de volgende problemen? | Helemaal niet | Verscheidene dagen | Meer dan de helft van de dagen | Bijna elke dag | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1. Weinig interesse of plezier in activiteiten | 0 | 1 | 2 | 3 | ||||
| 2. Zich neerslachtig, depressief of hopeloos voelen | 0 | 1 | 2 | 3 | ||||
| 3. Moeilijk inslapen, moeilijk doorslapen of te veel slapen | 0 | 1 | 2 | 3 | ||||
| 4. Zich moe voelen of gebrek aan energie hebben | 0 | 1 | 2 | 3 | ||||
| 5. Weinig eetlust of overmatig eten | 0 | 1 | 2 | 3 | ||||
| 6. Een slecht gevoel hebben over uzelf — of het gevoel hebben dat u een mislukkeling bent of het gevoel dat u zichzelf of uw familie teleurgesteld hebt | 0 | 1 | 2 | 3 | ||||
| 7. Problemen om u te concentreren, bijvoorbeeld om de krant te lezen of om tv te kijken | 0 | 1 | 2 | 3 | ||||
| 8. Zo traag bewegen of zo langzaam spreken dat andere mensen dit opgemerkt kunnen hebben? Of het tegenovergestelde, zo zenuwachtig of rusteloos zijn dat u veel meer bewoog dan gebruikelijk | 0 | 1 | 2 | 3 | ||||
| 9. De gedachte dat u beter dood zou kunnen zijn of de gedachte uzelf op een bepaalde manier pijn te doen | 0 | 1 | 2 | 3 | ||||
| 0 | + | _____ | + | _____ | + | _____ | ||
| = totale score: ______ | ||||||||
| Als u enig probleem hebt aangekruist, hoe moeilijk maakten deze problemen het dan voor u om uw werk of uw taken in en om het huis te doen, of om met andere mensen om te gaan? | |||
| Helemaal niet moeilijk □ |
Enigszins moeilijk □ |
Erg moeilijk □ |
Extreem moeilijk □ |
| PHQ-9 score | tijdelijke diagnose |
|---|---|
| 5-9 | minimale symptomen |
| 10-14 | milde depressie, dysthymie, milde klinische depressie |
| 15-19 | mate klinische depressie |
| > 20 | ernstige klinische depressie |
Deze vragenlijst is puur ter informatie opgenomen en is niet bedoeld voor zelfdiagnose.
Ga met klachten altijd naar uw huisarts.
Resultaat
In vergelijking met reguliere zorg alleen, was er een statistisch significante afname in de PHQ-9 depressie score na 3 maanden voor zowel de acupunctuur als de counseling groep.
Het behandelsucces* voor de diverse groepen was als volgt:
- 33% van de acupunctuur patiënten
- 29% van de counseling patiënten
- 18% van patiënten die alleen reguliere zorg ontvingen
Het gemiddeld aantal behandelingen voor een tweede behandelsucces* was:
- 7 behandelingen voor de acupunctuurgroep
- 10 behandelingen voor de counselinggroep
* Een behandelsucces is in deze context een afname van een PHQ-9 score van meer dan 10 naar een score onder de 9 met een verbetering van minimaal 50%.
Het gemiddelde aantal depressie vrije dagen gedurende drie maanden was:
- 34 dagen voor de acupunctuur patiënten
- 27 dagen voor de counseling patiënten
- 23 dagen voor patiënten die alleen reguliere zorg ontvingen
Conclusie
Uit deze resultaten blijkt dus dat zowel aanvullende acupunctuurbehandelingen als counseling sessies na 3 maanden significante voordelen opleveren bij patiënten met een matige tot ernstige depressie.
Bronvermelding
MacPherson H, Richmond S, Bland M, Brealey S, Gabe R, et al. (2013) Acupuncture and counseling for Depression in Primary Care: A Randomised Controlled Trial. PLoS Med 10(9): e1001518. doi:10.1371/journal.pmed.1001518
PHQ-Q Nederlandse versie
Hoeymans N (RIVM), Poos MJJC (RIVM), Gommer AM (RIVM). Ziektelast in DALY’s: Wat is de ziektelast en hoe wordt deze berekend?
Suicide Rates Overstated in People with Depression